In 2023 heeft generatieve AI indruk gemaakt als handige tool voor het schrijven van een songtekst of het maken van een Sinterklaasgedicht. Maar voor bedrijven heeft AI veel meer in zijn mars dan alleen een leuk ‘creatief speeltje’. Hoe maakt AI de transitie naar grootschalige inzet in 2024?
Door Peter van der Putten, lead scientist and director, AI Lab bij Pegasystems
Laten we beginnen bij generatieve AI. Na de eerste Cambrische explosie van taalmodellen met Google als meest recente grote speler die op de markt komt, verschuift de aandacht meer naar het in productie brengen van specifieke toepassingen van deze modellen. Bedrijven zijn druk aan het experimenteren met het gebruik van generatieve AI voor het creëren van marketingcontent, samenvatten van customer service calls, ontsluiten van domeinspecifieke kennis via chatbots en het genereren van workflows en apps.
Maar kunnen we generatieve technologie ook meer autonomie geven, zodat het zelf plannen kan trekken en acties kan ondernemen, op een veilige manier? Het duurt niet lang meer voordat we generatieve AI-gestuurde agents kunnen linken aan alle vormen van interne en externe databronnen. Hierdoor kunnen ze acties vormgeven om plannen van begin tot eind uit te voeren. Wel blijft menselijke interventie nodig voor zowel het controleren en beheersbaar houden van de AI, als het instellen van duidelijk gedefinieerde parameters ten aanzien van wat AI wel en niet kan of mag doen.
Wereldwijde AI-regelgeving: van plannen naar actie
Van de recente maatregelen van de Amerikaanse president Joe Biden tot de AI Safety Summit in het Verenigd Koninkrijk en de Europese AI Act – politiek leiders zijn drukdoende met AI. Dat discussies leiden tot beleid en zelfregulering valt alleen maar toe te juichen. Toch sluimert het gevoel dat veel hiervan gebeurt omdat AI een ‘trendy topic’ is dat voor goede krantenkoppen zorgt. De komende twaalf maanden gaan we zien of deze wereldleiders hun goede intenties ook echt gaan omzetten in harde regelgeving. De EU heeft hierbij een eerste voorsprong genomen, omdat er recent voorlopige overeenstemming is bereikt over de EU AI Act, met een pragmatische, risicogestuurde aanpak. Wordt het een ‘race om de top’: wie is de eerste als het gaat om het wereldwijd reguleren van AI? Of wint niemand als het een wedstrijdje wordt? Met de EU AI Act op de horizon zullen Nederlandse bedrijven zich moeten realiseren dat ook zij meer moeten doen dan alleen maar praten over moreel en ethisch gebruik van AI.
‘Generatie AI’ betreedt de werkvloer
Het besef van de onbegrensde mogelijkheden van generatieve AI leidt in 2024 tot de opkomst van ‘Generatie AI’: die gewend is de AI te gebruiken als hulpmiddel voor het schrijven van essays of het maken van catchy social media content. En dat gaan we ook op de werkvloer merken: deze generatie brengt andere kennis mee, heeft een open mind en heeft vanuit hun eigen consument- en studeerervaring hoge verwachtingen over AI-gebruik binnen bedrijven. Dit is hét moment om deuren te openen, niet alleen voor het gebruik van generatieve AI op de werkvloer, maar ook voor andere, minder ‘sexy’ vormen van AI, zoals klassieke machine learning en natuurlijke taalverwerking, bedrijfsregels en ‘decisioning’. Dit is de eerste stap richting een bredere AI-revolutie binnen bedrijven. In plaats van dat mensen bezorgd zijn dat AI hun baan gaat overnemen, moeten ze zich misschien afvragen of hun werk wordt overgenomen door een nieuwe collega die weet hoe AI te gebruiken?
De kracht van AI benutten voor grootschalige zelfsturing
|Veel organisaties beweren dat ze kunstmatige intelligentie gebruiken als middel om zichzelf effectiever en efficiënter te maken. Maar als je AI niet op grote schaal inzet voor het aansturen van de belangrijkste en meest voorkomende processen of interacties, dan is het in feite niets meer dan een laboratoriumexperiment. De succesvolle bedrijven richten zich komend jaar op het opschalen van AI door kernprocessen zoals marketing, sales, service en operations te laten sturen door kunstmatige intelligentie. Dit is een eerste opstapje naar zogenaamde autonomous organisaties: als we autonome, zelfrijdende auto’s kunnen hebben, waarom niet ook autonome, zelflerende organisaties die bedrijfsdoelen optimaliseren door AI in te zetten die leert van feedback? Bedrijven die de potentie van AI en automatisering niet benutten om het komende jaar aan hun autonome reis te beginnen, lopen de komende jaren voortdurend achter de feiten aan.
Kortom, in 2024 wordt kunstmatige intelligentie losgelaten uit zijn kooi. Het verlaat het lab, wordt breder ingezet in de kernprocessen van de onderneming, wordt omarmd door de nieuwe generatie van werknemers en krijgt meer autonomie om zelf acties te ondernemen en zichzelf te verbeteren op basis van terugkoppeling uit de processen zelf. Maar we houden het nog wel aan de lijn, via wetgeving die intern doorvertaald gaat worden naar systemen, werkwijzen en bedrijfsethiek om zowel bedrijven als klanten te laten profiteren van AI.
